Avrupa Çevre Ajansı’nın Yeni  Raporu: Avrupa’nın İklimi Hızla Değişiyor

Avrupa Çevre Ajansı’nın Yeni  Raporu: Avrupa’nın İklimi Hızla Değişiyor

27 Mart 2024

Danimarka’da bulunan Avrupa Çevre Ajansı’nın Ocak 2024 ‘de yayınlanan  İklimsel Risk Değerlendirmesi Raporunda hem Avrupa’yı hem de Türkiye’yi ilgilendiren önemli sonuçlar yer alıyor.: Bu raporun bulgularından biri de Türkiye’nin de yer aldığı  Güney Avrupa’da iklim değişikliği riski yüksek. Rapordaki  sonuçlara göre Türkiye’nin de bulunduğu Güney Avrupa bölümü iklim değişimine en çok maruz olan bölge olarak görülüyor. Bu bölgede  toplam yağışlarda düşüş; ortalama sıcaklıkta, aşırı yağışlarda ve kuraklıkta artış eğilimi daha yoğun olarak yaşanıyor.

Raporda ayrıca aşağıdaki bilgiler yer alıyor ;

 Şubat 2023 ile Ocak 2024 arasındaki 12 aylık ortalama küresel sıcaklık, sanayi öncesi seviyeleri 1.5 ° C'yi aştı. 2023, küresel olarak 100.000 yıldan fazla, sanayi öncesi seviyelerin 1,48 ° C üzerinde rekor olan en sıcak yıldı ve dünya okyanus sıcaklığı da yeni yüksekliklere ulaştı. Avrupa en hızlı ısınan kıtadır; 1980'lerden beri, kıtada ısınma küresel oranın yaklaşık iki katı idi.

Son yıllarda Avrupa'da  çok uzun süreli meteorolojik değerlerde rekorların kırıldığı görüldü. Avrupa ayrıca  aşırı sıcaklık dalgaları ve uzun süreli kuraklıklar, şehir selleri, akarsu taşkınlara yol açan aşırı yağış ve kıyı sellerine yol açan deniz seviyesi yükselişi de dahil olmak üzere daha çok ve daha güçlü iklim değişikliği  tehlikeleri ile karşı karşıyadır (bkz. Şekil .1).

Avrupa'daki iklim değişikliği tehlikelerinin çoğu, 21. yüzyılda, Paris Anlaşması ile uyumlu iyimser senaryolar altında bile artacaktır. Ancak değişimin büyüklüğü ve  gidişatı , sera gazı emisyonlarını azaltma çabalarına bağlı olacaktır (bkz. Şekil.2). Kötümser bir senaryoya göre ,AB’de  sadece kıyı selleri ile ilgili ekonomik zarar bu yüzyılın sonuna kadar yılda 1 trilyon Euro'yu aşabilecektir.

Avrupa'nın karşılaştığı iklim riskleri sadece aşırı meteorolojik olaylardaki artışla değil toplumun bu olaylara karşı ne kadar hazırlıklı olduğu ile de ilişkili olarak değerlendirilmelidir.

Avrupa’da aşırı sıcak hava dalgaları  giderek yaygınlaşıyor ve özellikle Güney ve Batı Avrupa'da nüfusun büyük bir bölümünü bu tehlikeye  maruz bırakıyor. Avrupa'da 60.000 ila 70.000 erken ölümün  alınan birçok önleme  rağmen, 2022 yazında  yaşanan rekor sıcaklıklarla ilişkili olduğu düşünülüyor.  

2021, 2022 ve 2023 yıllarındaki  aşırı meteorolojik  olaylara örnekler

2021'de Almanya ve Belçika'da aşırı yağış ve büyük  seller 44 milyar Euro hasar ve 200'den fazla ölüm ile sonuçlandı.  2023'te Slovenya’daki zarar ulusal GSYİH'nın yaklaşık% 16'sı olarak tahmin ediliyor.  2023'te Yunanistan'da tahıl üretilen bölgeyi  sel bası. Bu olaylar yerleşimler, altyapı, tarım ve insan sağlığı üzerinde ciddi, doğrudan etkilere neden oldu. Ayrıca etkilenen bölgelerde büyük ekonomik zararlar  ve ulusal ölçekte  büyük mali zorluklara yol açtılar. Bu durum  mevcut AB dayanışma fonunun sınırlarını aştı.

2022'deki rekor kuraklık gibi uzun süreli kuraklık ile birlikte aşırı sıcaklık, ekosistemler, ormancılık, tarım, su temini ve insan sağlığı üzerinde ciddi, doğrudan etkilere neden olmuştur. Aşırı meteorolojik olaylar  dolaylı etkiler olarak , enerji güvenliğini, ulaşım hizmetlerini, turizmi ve daha farklı  sektörleri de  etkiledi.

2022 ve  2023'teki büyük orman yangınlarının ekosistemler, karbon depolama ve insan yerleşimleri üzerinde ciddi, doğrudan etkileri oldu. Ayrıca etkilenen bölgelerdeki insan sağlığı,  altyapı, turizm ve ekonomi üzerinde daha geniş etkilere yol açtılar.

Kaynak : European climate risk assessment   Executive summary    EEA Report 01/2024