Yenilikçi Kavramlar ve Bilgiler

BORULARDAKİ KAYIP KAÇAKLAR ÇOK BÜYÜK AMA GÖZÜMÜZDEN KAÇAN DAHA BÜYÜK KAYIPLAR YOK MU ?   

• 03.01.2021
• Yazar:Eyüp Yüksel
• (0) Yorum
• 1638

Eyüp Yüksel

3 01 2021

Borulardaki su kaçakları elbette daha büyük bir kayıptır,

Gece karanlığında sabah sabah işe, okula gitmek su ve enerji ve de işyerinde, okulda verimlilik, performans kaybına yol açıyor ma, aşağıdaki kalemlerden de ekonomimize kazandırsak hiç de fena olmayacak görünüyor.

KAMU SPOTLARI YETERLİ DERECEDE HALKI, TÜKETİCİYİ ETKİLİYOR MU ACABA?

(En alt bölümde 1) işe ve okula karanlıkta gitmenin ve 2) ilaç kullanımının (karanlığa daha çok maruz kalan, gündüz güneşi ışığından kapalı sınıflarda ve devlet dairelerinde, özel sektör ofislerinde yararlanamayanların antidepresan, D Vitamini desteği gibi tüketim maliyetinde artış sözkonusu, bu Türkiye'de henüz ölçülmedi, hesaplanmadı. Holalnda'daki gibi RİVM devlet kuruluşumuz olsaydı ölçerdi. kendi EUROSTAT'ımızı, kendi EUROBAROMETRY'imizi kurmalıyız; kurumsal yeniden yapılanma olmadan insan sağlığı ve çevre koruma mümkün değil, ülkelerin elindeki kısıtlı bütçeler ve yaşlanan insan nüfusuyla zorlanan sosyal güvenlik siteminde. Kısacası su harcamada ısraf, diğer alanlarda ısrafı beraberinde getiriyor, compound, bileşik, kombine israflar...)

Pandemide halkımızın bilimsel gerçekleri basın aracılığı ile vatandaşlarına açıklayan seçkin tıp hocalarımızın onca çabalarına karşın, garip davranış şekillerini gördük ama henüz çözemedik.

Vatandaşlarımızın su tüketimindeki kendine has özelliklerini de (alışkanlıklar, bilgisizlikler, söylenceler, zaman mefhumuna kıymet biçememe özelliği vd) çözemedik.

Önce bu konuların sosyal psikolojik, sosyolojik, kültürel, sosyolojik boyutlarını en geniş ölçekte derinlemesine araştırıp kendi OECD'mizi, EUROSTAT'ımızı, tüketim modeli kalıpları anket, istatistik, araştırma Enstitümüzü kurmamız gerekir, Hollanda'daki RİVM gibi.

DSi, Belediyeler, Tıp Fakülteleri ve DPT yani Devlet Planlama Teşkilatı yeniden kurulduğu, can suyu ile stimüle edildiğinde bu bilgileri, verileri kulanacaklar daha sonra.

Bir kaç simülasyon, hesaplama, computation, calculation, projeksiyon, gelecek senaryosu hazırlamadan önce, sabah saatlerindeki İSKİ, ASKİ su tüketim sayaçlarına bakarak sadece..

Üstelik hiçbir high tech innovative teknoloji geliştirilmeden, innovasyon yapılmadan...

Hatta hiçbir OECD kitabı, raporu okunmadan, OECD toplantılarına benim gibi Paris'te bol bol katılmadan...

Tabii geleceğe dair matematiksel modellemeler, su mühendisliği her zaman olduğu gibi ülkemize lazım.

EĞER O GÜN İŞE GİDERKEN ACELE ETMESEYDİ, TELAŞI OLMASAYDI MUSLUĞU DAHA YAVAŞ VE KONTROLLÜ AÇABİLECEKTİ, böylece DAHA AZ SU TÜKETECEKTİ KENDİ BELEDİYESİNİN BAĞLI BULUNDUĞU SU HAVZASINDAN.

EĞER BELEDİYE DAHA ÇOK TRAMVAY, OTOBÜS, METRO, ANKARAY, İZBAN SUNABİLSEYDİ İŞE GEÇ KALMA SORUNU DA, SABAH SAATLERİNDE MUAZZAM BİR YOĞUNLUKTA SU KULLANIMI DA OLMAYACAKTI.

EĞER HÜKÜMET BELEDİYELERE KESİNTİ, KISINTI UYGULAMASA, SADECE KENDİ VAZİFESİ OLAN ÜLKENİN SU KAYNAKLARINI KORUMA GÖREVİNİ YERİNE GETİRMEK İÇİN AYRIM YAPMADAN BÜTÜN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİMİZE MİLLETİN TOPLANAN HAZİNEDEKİ VERGİLERİNDEN BELEDİYELERE MİLLİ BÜTÇEDEN KAYNAK AYIRSAYDI, GERÇEĞİ, BİNDİĞİ DALI VE ülkenin, milletin GELECEĞİNİ GÖREBİLSEYDİ SABAHLARI SU TÜKETİMİ DAHA AZ OLACAKTI, HALKIN İNİM İNİM İNLEYEREK, SAVUNARAK KORUDUĞU, KURDUĞU kendi DEVLETİNDE ÇİLE ÇEKİLMEYECEKTİ. AÇLIK DA, SUSUZLUK DA...

                        *************************

Bir tıraş ve diş fırçalama seansında musluğu ince değil de, sabah telaşesinde kalın akıtmak, akan suyun yarıçapını ve Pi r kare katsayısını okuldan sonra unutmak; havada uçan belki  bir kuş popülasyonunun su ihtiyacını giderememesine, daha Kuzeye göç etmesine veya su kıtlığından yok olmasına yol açıyor olabilir.

Ayrıca her el yıkamada musluğu aralarda kapatmamak, kendimizi köy pınarının önünde varsaymak, Belediyelerimizin daha çok su pompalamak için elektrik >>> Doğalgaz, kömür yakmasına, böylece karbonu artan atmosferde daha çok ısınma ile bırakın torunlarımızı, çocuklarımızın bile nefes alamayacağı sıcaklık ölçümleri cehennemine doğru yol almamıza sebep olabilir.

Binaenaleyh, iyi niyetli, dürüst, çalışkan, özverili belediyelerimizi desteklememek ülkemizin, dünyamızın, o lüks tüketimli Avrupa'nın vs 3 ila 4 sene sonra katlanılamaz derecede ısınmasına sebep olabilir.  Umarım belediyelerimiz de bunu görür metroda, caddelerde afişlerini asarlar, israf ve telaş ve belediyeleri yalnız, bütçesiz bırakmanın sonuçlarını hiç bir çekingenlik duymadan resmederler.

Halkımız da, hocalarımız da ekolojik ayak izine vb uluslararası dernek kampanyalarına pek iltifat etmiyor, biz kendi yolumuzdan gidelim en iyizi, önce sosyolojik olarak kendi halkımızın OECD pattern'larını öğrenelim, ortaya çıkaralım, bir gösterelim. Bizi ne Birleşmiş Milletler, ne OECD, ne de Avrupa Çevre Ajansı ile UNEP falan kurtarabilir bizim nevi şahsına münhasır yaşama modelimizde.

    f(x) = Zamanı kullanma şekli x (Birim zamana düşen musluktaki su basıncı + günün tatil günü/iş günü olması) / dt

Biz burada sadece zaman darlığı ile su tüketimi arasındaki ilişkiyi, buradan yola çıkarak su-zaman kayıplarını önlemek için başta şehiriçi ulaşımın hızını, bolluğunu, işe geç kalmaların önlenmesi  için geç kalkanların işe geç gitmesi, işten geç ayrılmasını vb parametreleri düşünmeye çalıştık. Zaman X Su tüketimi miktarı dışında da sayısız göremediğimiz örnekler var, bunları HEPİMİZ araştırmalıyız, buna kafa yormalıyız.

Ayrıca elbette göllerin, barajların bir filmle kaplanmasını bilim adamları, TEKNOKENTler araştırmalı. Ya polimer kimyası, ya bakteri genetiğine dayanan biyoteknoloji (örneğin sekonder metabolitler, polipeptitler) ve nanoteknoloji burada rol oynayabilir. Neden duralım ki?! Neden ilgisiz araştırmalara bütçe ayıralım ki, denizlerde güvenliğimiz ve su güvenliğimiz önceliğimiz.

HALKIMIZ SABAH KARANLIKTA NE YAPIYOR BUNUN BÜTÇESİNİ HESAPLADIK MI?

Halkımız, hane başına sabahları ışıkları yakmak zorunda kalıyor, bunun maliyetini hesapladık mı? Bu bir kayıptır, AB'ye zaman ayarında uysak bu bütçeyi iflas ettiren kayıp kalemlerine maruz kalmayacaktık.

YOLSUZLUK, GECE YARISI KARANLIĞINDA SABAH İŞE OKULA GİTME VE BÜROKRASİDEKİ ÇOK YÜKSEK LÜKS MAKAM "İHTİYAÇLARI"  İLE ZATEN İYİCE MÜSRİFLEŞEN ÜLKE EKONOMİSİ SU TASARRUFUNDAN BARİ OLSUN BİRAZ PARA, ELEKTRİK VE TEMİZ HAVA, DÜZGÜN İŞLEYEN BİR İKLİM KAZANSIN

Yolsuzluk, rüşvet vd formlarda bütçede su boruları kaçağı gibidir.

EN ÇEVRECİ MESLEKLERE İŞLERE SAHİP OLANLARIN BİLE YEMEK TABAKLARINDA ARTAN YEMEK (= SU) KALIYOR?!

Bu çok üzücü, hep tanık oluyorum, kırılmasınlar diye uyaramıyorum.

BİYOLOJİK SAAT BOZULUNCA YA DA ZORLANINCA HEM SU, HEM DİĞER İNSAN SAĞLIĞI GİDERLERİ ARTIYOR:

Saatleri Avrupa’ya göre ayarlamadığımız için sabah karanlıkta sirkadyen ritmi bozularak zor kalanlar, işe okula yetişenler, bana göre muhtemelen çok daha fazla su tüketiyorlar, elini, dikkatini, beynini kontrol edemiyor, çünkü sakin değil, acelesi var.

TÜRKİYE DÜNYANIN EN ZENGİN ÜLKESİ Mİ, EKONOMİDEKİ DIŞSALLIKLARI NEDEN UMURSAMIYOR?!

Fiyata yansıtılmayan fena halde "harcanır", buna göz mü yumacağız halk, vatandaşlar olarak?!

  Economic theory asserts that a market economy with many producers and sellers for each good and service, as well as many buyers and consumers for each of those items, allocates limited resources efficiently. Efficiency here means that no alternative allocation of resources (involving different levels of production/consumption and different market prices) can make some better off without making others worse off.  

Kaynak: Environmental Costs and Externalities By Jeffrey Morris, Ph.D., Sound Resource Management Group, Inc. Prepared for the Oregon Department of Environmental Quality December 17, 2013

https://www.oregon.gov/deq/FilterDocs/mmexternalities.pdf

SADECE EVDE İŞTE SANAYİDE KULLANILAN SU TASARRUFU YETERLİ Mİ?

Biyolojik çeşitliliği oluşturan türlerin üretimi ve su sunumu değişken olduğundan (dBiyoçeşitlilik/dt) farklı bir sorunsalla karşılaşıyoruz, onun da önlemini almak zorundayız (Bu konuda yol gösterip fikir verdiği ve ilham verdiği için, daha derindeki ayrıntılara, göz ardı edilenlere, görülmeyenlere yönlendirdiği için profesör Kani IŞIK, okuldayken benim hocama teşekkür ederim bkz. Kani IŞIK, İklim ve Biyoçeşitlilik, Orman ve Av Dergisi)).

Buna göre, Suyu çok fazla tutan vejetasyon örtüsü alanlarına kıymet, finans, ayni destek, paha biçiliyor mu, kente su sağlamdaki marjinal değeri hesaplandı mı? Bu zonlar hangi statüde?

Business to society

Fundamentally, cost externalization occurs when a company transfers some of its moral responsibilities as costs to the community directly or as degradation to the environment. (Bu hiç adil değil, maliyeti fakir ve orta halli vatandaşların sırtına yüklüyor, elini cebimize sokuyor, yankesicilikle, üçkağıtçılıkla vergi toplamak gibi bir şey. BUNU GÖRMEDEN ÇEVRECİ OLUNAMAZ!) For example, railroads and airlines transfer the cost of fuel, noise, and terminal infrastructure to the community. Airlines and auto manufacturers transfer the cost of degraded air quality to the community and the environment. By externalizing to the community or the environment, many true costs become lost in analysis because the true cost is non-quantifiable and neither the community nor the environment have effective advocates to recoup the damages. A major modern theme in the relationship of business to society is the society's ability (or inability) to resist this kind of externalization. In its extreme, society collapses as business realizes its profits.

Kaynak: Wikipediea,

https://en.wikipedia.org/wiki/Cost_externalizing