Genel

Prof. Ana Maria Husman : Atıksulardaki  SARS-CoV-2: potansiyel sağlık riski değil, aynı zamanda veri kaynağı

• 17.04.2020
• Yazar:admin
• (0) Yorum
• 732

Prof.Dr. Ana Maria de Roda Husman

1 Nisan 2020

Ciddi akut solunum sendromu tespitini bildiren ilk yayınlardan sonra , koronavirüs 2 (SARS-CoV-2) nin kanalizasyon  suyunuda da yer alabileceği  belli oldu.

 17 Şubat 2020'den itibaren, virüs analizleri için Amsterdam Schiphol Havalimanı'nda (Haarlemmermeer, Hollanda) toplanan insan atık sularından haftada bir kez 24 saatlik 10 L numune aldık. Virüs RNA'sı için, ilk koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) vakalarından 4 gün sonra kantitatif RT-PCR metodolojisi ile pozitif olarak test edilen örnekler 27 Şubat 2020'de Hollanda'da tanımlandı (yayınlanmamış veriler).

Bu durum , havaalanından geçen potansiyel olarak semptomatik, asemptomatik veya presemptomatik bireylerden olan virüs atılımı ile açıklanabilir. Ayrıca, ilk Hollanda vakalarından Tilburg’da hastalığın başlamasından bir hafta sonra  kanalizasyondan alınan numuneler viral RNA varlığı açısından pozitif sonuçlar vermiştir (2).Bu bulgular daha önce poliovirüs için gösterildiği gibi atık suyun hassas bir gözetim sistemi ve erken uyarı aracı olabileceğini göstermektedir. (3).

Bildiğimiz kadarıyla Hollanda'daki bu tespit atıksularda SARS-CoV-2'nin ilk raporudur. SARS-CoV-2'nin dışkı-oral iletimi kolaylaştırabilecek çevresel koşullar altında uygulanabilir olup olmadığı henüz net değildir. Bununla birlikte, virüsün Çin gibi etkilenen bazı coğrafi bölgelerde kolayca ve sürdürülebilir bir şekilde yayıldığı potansiyel toplum yayılımına dair kanıtlar mevcuttur.(4).

ABD'de , SARS-CoV-2  taşıdığı  bilinen bir kimseyle temas etmeyen ve virüs’ün yaygın olduğu hiçbir ülkeye seyahat etmemiş olan   bir vaka da bildirilmiştir (5). COVID- 19 ile ilgili Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Raporlarında  insan atıkları ve atık su ile çalışanlar  için Potansiyel enterik bulaşma ihtimalinden söz edilmektedir. Genel olarak, güvenli su, sanitasyon ve hijyenik koşulların sağlanması, COVID-19 dahil olmak üzere herhangi bir bulaşıcı hastalıktan koruma sağlayabilir. SARS-CoV-2'nin enterik iletimi mümkündür ve atık sudaki SARS-CoV-2'ye maruz kalmak sağlık riski oluşturabilir.

 SARS-CoV-2'nin atıksularda  gözetimi, virüsün insan popülasyonunda dolaşıp dolaşmadığını gösteren bir veri kaynağı olarak işlev görebilir. Daha önce, bu yöntem  Aichi virüsünün klinik öncesi tanımlaması için başarıyla uygulanmıştır (6). Ayrıca COVID-19'un fekal-oral yolla bulaşma olasılığı, özellikle teşhis kapasitesinin Afrika gibi sınırlı. olabileceği zayıf sanitasyonlu alanlarda  vardır.

Atık su gözetimi, özellikle veri toplanmasında problem  olan bölgelerde, daha önce küresel ölçekte antibiyotik direncinin izlenmesinde yapılan  gibi bilgilendirici olabilir (7).

 Ana Maria de Roda Husman: WHO Gıda ve Sudaki Patojenlerin Risk Değerlendirmesi için İşbirliği Merkezi'nin direktörüdür.

Willemijn Lodder,

 * Ana Maria de Roda Husman ana.maria.de.roda.husman@rivm.nl

 Enfeksiyon Hastalıkları Kontrol Merkezi, Ulusal Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü, 3720 BA Bilthoven, Hollanda

*Ana Maria de Roda Husman ana.maria.de.roda.husman@rivm.nl Centre for Infectious Disease Control, National Institute for Public Health and the Environment, 3720 BA Bilthoven, Netherlands

Kaynakça

1 Holshue ML, DeBolt C, Lindquist S, et al. First case of 2019 novel coronavirus in the United States. N Engl J Med 2020; 382: 929–36.

2 RIVM. Novel coronavirus found in wastewater. https://www.rivm.nl/en/news/novelcoronavirus-found-in-wastewater (accessed March 28, 2020).

3 Lodder WJ, Buisman AM, Rutjes SA, Heijne JC, Teunis PF, de Roda Husman AM. Feasibility of quantitative environmental surveillance in poliovirus eradication strategies. Appl Environ Microbiol 2012; 78: 3800–05.

 4 Liu J, Liao X, Qian S, et al. Community transmission of severe acute respiratory syndrome coronavirus 2, Shenzhen, China, 2020. Emerg Infect Dis 2020; published online March 3. DOI:10·3201/eid2606·200239.

 5 Ng Y, Li Z, Chua YX, et al. Evaluation of the effectiveness of surveillance and containment measures for the first 100 patients with COVID-19 in Singapore— January 2–February 29, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020; 69: 307–11.

6 Lodder WJ, Rutjes SA, Takumi K, de Roda Husman AM. Aichi virus in sewage and surface water, the Netherlands. Emerg Infect Dis 2013; 19: 1222–30.

7 Hendriksen RS, Munk P, Njage P, et al. Global monitoring of antimicrobial resistance based on metagenomics analyses of urban sewage. Nat Commun 2019; 10: 1124.

Kaynak:

Lancet Gastroenterol Hepatol 2020 Published Online April 1, 2020 https://doi.org/10.1016/ S2468-1253(20)30087-X For the WHO guidance on water, sanitation, hygiene and waste management see https://www.who.int/ publications-detail/watersanitation-hygiene-and-wastemanagement-for-covid-19