Genel

Bölünmüş  Suriye ve Orta Doğu’nun Yeni Su Denklemi

• 09.11.2016
• Yazar:Dursun Yıldız
• (0) Yorum
• 565

  Dursun Yıldız Su Politikaları Derneği Başkanı 8 11  2016   Özet Modern Ortadoğu konusunda en önemli yapıtlardan, “Tüm Barışa Son Veren Bir Barış” başlıklı kitabın yazarı David Fromkin 2007 yılında bir söyleşide, “Ortadoğu’nun geleceği üzerine bir öngörüde bulunur musunuz?” sorusuna,“Ortadoğu’nun geleceği yok” cevabını vermişti. (Goldberg, TheAtlantic, 19/06/2014). Fromkin’in “Geleceği yok”,  tanımlamasının  anlamını, gelecekte olmamak yerine değişmeden bugünkü durumu tekrar edecek olan bir geleceğe mahkûm olmak şeklinde okuyabiliriz. Fromkin’in bu tezini reddedebiliriz ama bu saptamasını destekleyen etkenlerin varlığını kolaylıkla inkâr edemeyiz. Soğuk savaş sonrasında yeni düzen arayışları sürerken  100 yıl önce “Sykes- Picot” anlaşmasının çizdiği sınırların geçerliliğini yitirdiğini düşündürten bir hamle geldi. Ortadoğu’nun kaderini hızlandıracak olan bu hamle  ile ABD Irak’a girdi ve karmaşa başladı. Kürtlerin otonomi kazanma süreci hızlandı. El Kaide ve benzeri cihatçı örgütler Irak’ta, ABD işgaline karşı direniş içinde kendilerine verimli bir büyüme ortamı buldular. ABD’nin Irak’tan çekilmesinden sonra  günde ortalama 50 kişinin intihar saldırılarına kurban gittiği  Irak’taki şiddet  birçok kesimin dikkatinden kaçtı. Aslında Irak’taki bu kanlı ortam Suriye’yi de içine alacak olan bir iç savaş kasırgasının habercisi idi. Sonra 5 yıldır süren iç savaş kasırgası başladı, Suriye nüfusunun yaklaşık yarısı iç ve dış göçe zorunlu kaldı. Büyük bir sosyal ,ekonomik ve siyasal yıkımla  bugüne gelindi. Bugünlerde Suriye’deki iç savaş başka bir faza geçmek üzere. Bölgede vekaleten savaşan güçler de artık gelecekte kendileri için  ne olacağını daha fazla düşünür oldular. Son dönemde ABD ‘nin koalisyaon güçleri ile  IŞİD’e karşı sıcak çatışma düğmesine basması,  bölgenin  mezhepsel ve etnik fay hatlarında önemli hareketlenmeler  yaratacağa benziyor. Bu  hareketlenme Musul’un ve Kerkük’ün  İSID’den arındırılmasından  sonra daha da açık bir şekilde ortaya çıkacak gibi görünüyor. Musul harekatının öncesinde Türkiye’nin  haklı olarak masa dışında bırakılma planını kabul etmemesi harekat öncesinde tartışmaları başlatmıştı. Bu tartışmanın harekatın tamamlanmasını takiben daha da artacağı görülmektedir. Bu arada  Suriye ve Irak’ın parçalı yapıları yavaş yavaş ana hatlarıyla daha belirgin duruma gelmektedir. Bu sürecin nereden nasıl geldiği ve nereye doğru gidebileceği ve yeni Ortadoğu’nun  yeni su denklemi gibi   Ortadoğu’nun şekillenmesinde etkili olacak hususlar   bu makalede  ele alınmıştır.   Makalenin tümü için lütfen tıklayınız bolunmus-suriye-ve-orta-dogunun-yeni-su-denklemi